[Speech at opening of Kingitanga assembly, 5 May 1892]

Te Huinga Tuawha O Te
Uhanganui O Aotearoa.
Maungakawa, Kemureti, Waikato.

Taru kupu tonu ake, kia rongo tonu ma[gap — reason: damage] koutou, tenei kupu aku, he Aunrihi atu, ki a koutou katoa katoa katoa— Tena koutou te Iwi, tena koutou tena koutou, enei Iwi o enei Hau e wha, tena koutou tena koutou, ma te Atua tonu koutou e tiaki, mo ake ake tonu atu. Ki te whai te tangata i te tikanga o tenei kupu: a, ko te whea te kupu? ko te whea atu te Atua? ka tika te whakaari i te kupu, koina tonu te Atua: he aha koia kei te ra? kei te rangi ra te Atua, ma te Atua tonu e tiaki, e whakamarama, e whakaora. He kupu ake naku kia rongo tonu mai koutou nga Matariki, puta noa puta noa, nga Manukura, puta noa puta noa, me nga whakamarumaru, ara nga Rangatira. Kia ata whakarongo mai koutou, Ko te take o taku kupu, he whakaatu naku kia mohio katoa koutou, kia mohio atu hoki au. He kupu ake naku mo enei take, kua noho noa atu enei take ki te kainga, kua tae noa atu ki reira enei take. He kupu ake naku ki nga Matariki, ki nga Manukura, me nga Rangatira, penei me te whakamarumaru e poua nei hei whakamarumaru i te Ra. Me ata titiro nai koutou ki taku kupu, aha-koa iti, no te po mai rano tona iti; tuku mai, tuku mai, [gap — reason: damage]ae mai ana ki o koutou Tupuna Matna, n[gap — reason: damage] reira mai ano te iti, te kore, kia ahatia, koutou katoa katoa. He mea atu naku ki koutou, me titiro mai e koutou; [Ko te taha Paraoa tenei, ko tua he taha mahimah[gap — reason: damage] ko te taha Paraoa e kitea atu ana. Ko te take i penei ai taku kupu, he "He" noku, kaore au e huna i toku He; kaore hoki au e mohio ki te oti, kaore hoki i oti tenei kupu. He aha ra te Wahine i mohio ai ki te Kurupatu i tona kakahu? oti rawa, kakahuria iho. He mea naku: kia oti, kia oti, kia oti. Kaore he ngaki i rahaki atu, kore rawa, kore rawa, kore rawa, e whai ana hoki ahau i te kupu ki a oti. He kupu ake naku ki nga Matariki me nga Manukura o Ngatipaoa, o Ngatiwhanaunga, o Ngatimaru, o Ngat[gap — reason: damage] tamatera, o Waikato, o Okoro mai rano, a tae atu ana ki tona mutunga mai, ki Mokau.

Taku kupu whakamatunga kia rongo tonu mai kouton, ko tenei kupu aku mo aua Hapu e wha nei. Hei aha maku a Waikato, hei aha maku a Ngatihaua e noho ana hoki ratou i konei: engari ko Ngai[gap — reason: damage]era ngi, ko Ngatiraukawa, ko nga Iwi o Taupo, ko Ngatipikiao, ko Ngatiwhakaue, ko Tuhourangi, me waih[gap — reason: damage] [gap — reason: damage] a kia tuhera ana. [gap — reason: damage] kupu ake, me noho, kati i konei taku kupu, Me noho k[gap — reason: damage] ki te [gap — reason: damage]iri marire, ki te ata hu[gap — reason: damage]ri, ki te ata whakariterite, kati i konei taku kupu, me noho koutou, me noho katoa koutou. Kaore pea i rangona mai taku kupu? Me noho katoa koutou, e pai ana [gap — reason: damage] tangata ki te utu mai i taku kupu.

• Hone Makarauria. Ae, e whakakaae atu ana au ki to kupu, e penei ake ana te kupa i tu ake ai Ae ka tika to kupu, me noho nga Matariki, me nga Manukura. "Engari ko nga Rangatira me tuku kia hoki ki te Iwi, ki te hari atu hoki i nga kupu nei kia rongo nga Iwi." Koi nei te mea i tu ake ai au, ko nga Rangatira, me tuku ena kia hoki atu ki te Iwi.
• Kingi Tawhiao. Ae, ka pai to kupu. He tika to kupu, engari, e mea atu ana au ki to kupu; mei oko-okona kotoatia e koe nga Matariki, me nga Manukura; E! me pewhea ra au? Me waiho pea au i te Puta?
• Hohepa Kapene. Tana koe e TeKingi! E tu ake ana ahau ki rungu, he whaakae naku kupu: A[gap — reason: illegible], e whakaae ana au, me noho katoa nga Matariki nga Manukura, tae atu ana ki nga Rangat me roho katoa ratou ki te hurihuri i onei kupu kua homai nei e koe, koi nei te [gap — reason: damage]ea i tu ake ai[gap — reason: damage]ahau.
• Matiu Po-Ono. E pera ana ano hoki taku, e whakatika ana au ki tera kupu, me noho katoa ng[gap — reason: damage] Matariki, nga Manukura, me nga Rangatira, kaua tetehi o enei Iwi e hoki.
• Kingi Tawhiao. E marama ana ă koruă korero, e păi āna tä tera, e pai ana hoki ta korua: a koutou kupu he kotahi tonu.
• Paora Te Karetai. E tu ake ana ahau ki runga, he whakapai atu ki to korero. Tena koe[gap — reason: damage]Te riki nga Manukura me nga Rangatira, me koe heki. Me [gap — reason: damage]ho katoa ki te hurihuri i enei tikanga koi [gap — reason: damage] te mea i tu ake ai au, he tika no tenei kupu, me noho katoa enei Iwi, tae atu ana ki a koe.
• Kingi Tawhiao. Taku kupu kia rongo tonu mai koutou, ko tenei kupu aku[gap — reason: damage] Hangâ marire, a ka oti, he aha to tae âi ki to Tau, ko au tonu te tangata maua e whakaae, mapâ e whakahoro, koia i puta ai taku mihi, ka hua au, e okookona katoătia nga Matariki, me ngâ Mânukura; koia âu i meã āi "E, me pewhea rä. âu!" Ināianei kuâ mohio au he Rangãtira koroheke änake[gap — reason: damage] Ko tenei anâke taku kupu (Māhi mârirer, ko ahau [gap — reason: damage] te tangata kua haere i tenei huarāhi i te Matariki, i te Manukura, kei reira [gap — reason: damage] kă titiro, nanä ka hoki, pai noă ätu, nănâ au kă măhne iho ki konei, me e ehi o nga Matăriki, pai ătu: a, ki te păi kia kite tahi kiă rongo tahi, e pâi anā, [gap — reason: damage]o konei taku kupu i ki ai, ko ahau tonu mänu e whakăae)

He meä ăke naku—Kă tukuä ka whakaaengia mai, kă täe mai ia ki konei, he aha te kino kăore au e penei, ki te Răngatira rano ka tuku āi, kaore aku penei, nana ka häero mai he aha te kino? manâ ka kore, e pai ana, Heoi, ki tetehi tāima me whakaatu.

[unclear: Heoi ano aku kupu]