Other formats

    Adobe Portable Document Format file (facsimile images)   TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Paremata Maori: Waipatu 1893

Turei 2nd, 1893. 10 A.M

Turei 2nd, 1893. 10 A.M.

Pika: Ko te rarangi 3 kia rapua he mema mo tatou ki te Paremata.

Tamahau: Kaore ahau e marama ki tenei take. Te take, aha koa pewhea ta ratou kupu, ko te mea i oti aha koa pewhea, pewhea, ko te mea i paahitia na ratou katoa taua kupu, ka hoatu he pitihana kinga mema kia tonoa atu te "Mana," mehemea ka kore e homai taua mana kua tau katoa mai te he kia tatou konga mea hoki i paahitia, na tatou katoa, a kua mana katoa aua tikanga ki runga ia tatou i te mea he mea ata kohiri aua mema na tatou katoa.

Kaua rawa tatou e korero kino kinga mema ote Paremata, ka mate tatou. Me neke atu tenei korero mo mua mai i te pooti mema, koTaiaroa tetahi onga mema kaha i a ia i te whare o Raro. I naianei kua nuku atu ia kei Runga, kua peneitia ano a Timi, ko enei tangata e tautoko ana i te taha kawanatanga, kei te pukapuka a te Paranihi e whakaatu ana i tenei korero, Taku mahara me heke iho a Taiaroa ki te whare o Raro, kia kaha ai ia ki te hapai, i tenei tikanga.

Paratene: Te take i homai ai tenei take, he mea kia mohio ai a ia mema a ia mema i te tangata e hiahiatia ana kia pootitia hei mema mo tatou ki te whare ko te take i penei ai kaore ano hoki kia oti te kotahitanga.

N. Hare: He motini ano taku, kia unuhia mai nga mema, kei te whare e takoto ana, ko o tatou mema e tu nei i naia nei hei kawe atu i o tatou hiahia ki te whare, kia kore e paingia mai kua marama te kau i te moana.

Pene Taui: E tautoko ana ahau i ta Hare.

H. Ropiha: Me whakarite e tatou he mema mo tatou, i roto i te kotahitanga, kia tae rawa ake ki te pootitanga kua oti kaore ahau e pai kia unuhia mai nga mema ki waho, ko wai hei reo mo tatou? Kei te mahi tatou i tetahi mahi nui, he mea pai kia whai reo tatou i roto i taua whare. Heoi te mea hei putanga mai monga mema ko te unu mai i te ture pooti mema, kia mahaki, kia ngawari he mema mo tatou.ko ahau tonu te mema pai ka tino kaha ahau ki te mahi i a tatou tikanga katoa.

Kawatupu: Te take i meatia ai kia unuhia mai nga mema, na tenei kupu, I te haerenga o Taiwhanga ma ki Ingarangi, ka kiia mai e taua Paremata, "he mema ano o koutou kei te Paremata" koia e meatia nei, kia unuhia nga mema, kia marama ai te kau i te moana nui e takoto nei.

Mangakahia: E mea ana te mema o Wairarapa kia kore e pootitia he mema mo te whare, ko to Ngapuhi e mea ana kia kore rawa he mema kaati e ki ana te page 15Tiriti o Waitangi ka whai mana te Paremata o Nui Tireni kite mahi ture monga takiwa katoa unu no tatou i o tatou mema, kaore e kore te mahi ture mo tatou E tautoko ana ahau i ta H. Ropiha, kia oti rano te tono ote mana katahi ano ka mana te tango mai io tatou mema ki waho.

Ka haere ratou ka tae ki Ingarangi ka tono i te mana, ka homai, katahi ano ka marama te puta mai. I Te ture, manga mema anake e whakatakoto nga mamae o ia iwi o ia iwi ki roto i te Paremata. me whai reo ano tatou i roto i te Paremata. E tika ana kia whakaturia konga tangata kua uru ki te kotahitanga hei mema ka kitea e he ana tana mahi me tango mai ia ki waho.

2 P.M.

Pika: Ko te rarangi tuatoru ano hei mahinga ma koutou i naianei, ma te Pirimia te korero i naianei.

Pirimia: E koa ana ahau mo koutou i kaha ki te hapai i tenei mahi, koia tenei tetahi onga mea nui o ta tatou mahi e mahi nei na tatou katoa tenei taonga. Te take i peneitia ai, kia tirohia e tatou he tangata kaha ki te mahi i a tatou tika-nga i roto i te Paremata, ko te painga e puta mai i a ia mo katoa, aha koa i haina kaore ranei ma konei katahi ka kotahi nga iwi katoa, mehemea ka kino te mahi koia ano tena te ara e puta atu ai nga tangata ki waho, monga mema nei. kaore i haere i roto i te kotahitanga te pootitanga otira kei te tu i runga i te whakaaro o nga iwi kia ata haere tatou i runga ite korero monga mema nei, kei konei a Taiaroa, otira kei te mohio tatou ki tona mahara. me to Ngapuhi mema ara a Kapa, mo Timi kua wehea atu ia hei minita, kua tae te pitihana a tenei Hui o tera tau, kaore ano kia mohiotia te pewheatanga ranei o taua pitihana. I penei ahau monga pitihana nei ma o tatou mema ano e mau atu ki te whare, otira i runga i te mea kua tau ia koutou, e pai ana.

He mea pai kia tonoa atu a Timi, Taipua, me Parata kia tae mai ki tenei hui ki te whakaatu mai i o ratou whakaaro, kia noho marama ai tatou, ka pai mai ratou ki o tatou whakaaro ka hoatu kia ratou a tatou tikanga, ma ratou e tono ata ki te Paremata ka kore, he mea tika kia pooti mema tatou mo tatou, hei kawe atu i o tatou mahara te kupu kia unuhia mai o tatou mema kaore e pai, me unu atu taua kupu ki waho, kia mohio mai koutou, konga mea e paahitia ana e tatou ka kawea ki taua Paremata kia hiritia ka kore katahi ano ka raruraru, no reira me ata waiho atu o tatou mema hei reo mo tatou ki te mahi ture tatou mo tatou ano, kaore e paa ana ki te taha pakeha, ka mana tonu ia tatou ano.

H. Paea: Ko Mangakahia tonu taku tangata pai hei mau ranga i a tatou mahi ki Poneke i te mea kua mohio ia kinga tikanga o tenei mahi.

A. Patuawa: E tautoko ana ahau kia tonoa nga mema kia tae mai kei ohooho nga kai kawe i a tatou tikanga.

Pika: Konga mea e pai ana kia tae mai nga mema me ki mai "ae." Paahitia ana ite pooti a waha, ko te [unclear: rararigi] ? kia kimihia he tangata pono hei kawe haere i nga kirihipi kinga mea kaore ano i haina ka nukuhia te whare mote 7 p.m.

7 P.M.

Pika: Ko te rarangi 2 hei korerotanga.

H. Tomoana: Konga minita tonu hei mau haere i nga Kirihipi, ko enei tu mahi nga mahi a nga minita pakeha.

M. Paewai: E tautoko ana i ta H. Tomoana.

Heuheu: Konga Rangatira nga mea tika hei mau haere i enei Kirihipi, kia rata ai nga Iwi nei, me wehe nga wharangi i na tae kinga takiwa huhua nga kainga, kia tere ai te mahi haere.

A. Kume: E tautoko i ta H. Tomoana.

Reweti: Manga mema e mau haere te kirihipi.

Wano: E tautoko ana ma nga mema e mau haere te kirihipi.

A. Kipa: E tautoko i ta te Heuheu. ko page 16Mangakahia mo tooku takiwa.

H. Paea: Ma matou noa e mahi to matou nei takiwa ko H. Tomoana, Tautoko, me Mangakahia mo Parihaka me Waikato ma ra.

Koroi: Ma matou noa a Ngapuhi e mahi atu.

H. Te Aweawe: E pai tonu nga minita nga mema ranei hei haina haere.

Timoti Whiua: Ma tatou tonu e korero tenei korero, he pai noatu kauo te kupu komiti.

H. Mangakahia: Kua kitea te he ote kore komiti, ma taua komiti e tiaki nga kai haina ma tenei rano ka tu, katihi ka kaha te haina.

Paraone Tunuiarangi: E tautoko ana i ta Mangakahia, rite tonu te komiti e kiia nei ki te nu i onga minita, na reira e mea atu ana ahau, e taea ano e te kawanatanga te whiriwhiri tangata hei haina i waenganui ia ratou ano me haere ratou i runga ano i to ratou ake kaha, ma te aroha e haere mai kia ratou.

Timoti Whiua: Kia haere tonu i to tera tau haina, he nui nga mea o te Waipounamu i kore e haina i to muri hainatanga, ki te meatia ano kia hainatia ano nga iwi nei katahi pea ka tino oma katoa te nuinga ki waho ote kotahitanga.

Mangakahia: Ko te take i meatia ai kia haina ano i te mea kaore i mana nga ture ote haina. E rua tangata hei titiro i te haina, to te tai Hauauru kotahi ano [unclear: tangata], ko teni e tonongia nei kia taki rua tonu kai haina ara kai titiro.

Kiriwehi: I kite iho ahau kotahi ano kai haina no reira i mahia ai e au i te rironga mai ki au o taua kirihipi.

Pika: Konga mea e pai a [unclear: ia] kia haere tuarua ano te haina me karanga mai "ae" paahitia ana i runga i te Pooti a waha.

Ko te rarangi tuarima kia homai nga kaute katoa menga pukapuka e whai paanga ana ki te kotahitanga e te Pirimia tawhito.

Ko te rarangi 4, kia kohia he moni hei whakaoti i nga mahi e mahia ana e tenei Hui.

H. Ropiha: He tautoko ana ma tenei ka ora ai ta tatou mahi.

Wano: E tautoko ana ahau.

A. Kume: Mo whea tenei moni, a kotewhea moni.

Tunuiarangi: Ko tenei moni kei waho ote pauna, hei whakaoti i nga mea e paahitia ana e tenei hui.

Paraone: Me mau mai i roto i te kohi ote pauna tenei moni e kiia nei kia kohia.

W. Kaitaia: E tautoko ana ahau i tenei korero mehemea e taia e te kawanatanga te whakaatu te weeti, pai pai tonu, kei te mema ranei te tikanga pai tonu.

H. Paea: E tautoko ana ahau i tenei korero.

Mangakahia: Me puta ko te moni i kohia e te iwi hei whahahaere i enei tikanga, koia enei konga mahi ma aua moni i kohia ai.

H. Paea: E tautoko ana ahau i ta Mangakahia.

H. Tomoana: Me whakatakoto te nui o nga moni era e pau i runga i nga mahi.

Tunuiarangi: Monga mahi ano o tenei whare enei moni e korerotia nei, kaore tenei kawanatanga e mohi o kei hea ra nga moni e korerotia nei, otira kua tonoa ano i roto i tetahi onga rarangi nei kia homai nga mea katoa, kaore e taea te whakaatu te nui o nga moni e hiahiatia ana.

Mangakahia: I rite i tera Hui kia riro mai ia mema ia mema te kohi o tona wahi o tona wahi, ko tenei te moni tika hei paunga mo enei mea katoa.

N. Patuawa: E tautoko ana ahau kaua e kainga te moni a te iwi i naianei, E tautoko ana hoki ahau i te kupu a te kawanatanga, mehemea kei te kawanatanga te moni a te iwi e pai ana tatou ki te noho atu.

Pika: Konga mea e pai ana me karanga mai "ae" Paahitia ana i te pooti page 17a waha ko te rarangi 6, konga takiwa pooti mema mo te kotahitanga kaore i tika te pooti. kia whakahokia ano kia pootitia tuaruatia.

Mangakahia: E tautoko ana ahau kia pootitia katoatia.

W. Kaitaia: He tautoko i ta Mangakahia.

Te Wano: Konga wahi i tika te pooti kaua hei pooti turaua.

Karena: Tautoko, ta te Wano.

H. Tomoana: E tautoko i ta te Wano, me pooti ano nga mema kaore nei i tae mai ki tenei hui.

Timoti: Konga mea ano i he e pooti mai, E mea atu ana ahau me tuku ki te whare.

Pika: Konga mea e pai ana kia pootitia ano nga mea i he te pootitanga me ki mai "ae."

Paahitia ana i runga i te pooti a waha.