Other formats

    TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Proceedings of of the Kohimarama Conference, Comprising Nos. 13 to 18 of the "Maori Messenger."

[whakatuwheratanga]

page 1

Kei roto nei te whakamutunga o nga korero o te Runanga. I mea hoki ta matou kupu i tera "Karere" kei tenei tona otinga, koia nei, ka rite.

I penei te kupu a Te Makarini ki nga rangatira o te Runanga—otira kua oti ano e matou te korero—ara, i mea ia kia tuhituhia e tena hapu e tena hapu taua pukapuka whakahoki mo nga korero a te Kawana i te ra timatanga. Heoi, putuputu mai nga pukapuka i taua wiki tuatahi; otira, he takiwa ano ki muri iho ka puta mai ano etahi; koia hoki matou i whakaaro ai, kia kaua e taia hohorotia, engari kia poto katoa mai nga pukapuka, hei reira ano ka huihuia, ka taia ngatahitia. Heoi ra, hei tera "Karero" te peratia ai.

No te Manei, no te 6 o nga ra o Akuhata, ka tae atu a Kawana Paraone ki Kohimarama. ki te toro page 2 nga rangatira, na ka noho ki reira kai ai—ratou ia ko nga tangata o te Runanga. Tino whakapai ana ratou ki taua tohu aroha, waiho iho he korero ma ratou i te aroaro o te Runanga.

Kiki noa ta matou nupepa, i enei wa ka pahure nei, i nga korero o te Runanga—tumau tonu hoki nga whakaaro ki taua mea. Ko tenei, me maka atu i konei etahi kupu ruarua nei ki o matou hoa Maori e kite ana i tenei "Karere."

E hoa ma, kua whakaatu pono matou i nga korero katoa a o koutou rangatira i noho nei ki te Runanga a te Kawana. Kua taia katoatia a ratou korero—te iti me te rahi o nga kupu—he mea hoki kei kiia kua kumea ketia te ahua o te korero, kua huna ranei i tona tikanga. A, he mea ano kia tino tika rawa, kua hoatu e matou, i nga ra katoa i tu ai te Runanga, kia tirohia e tera rangatira e tera rangatira te ahua o ana korero, ara, o ta matou i tuhi ai; mo te mea hoki kua he tetahi o nga kupu, kua kapea ranei tetahi, mana ano e whakatika. Ouou nei nga mea kahore i wheneitia. Kahore i huna e matou nga korero whakahe mo te Kawanatanga. Huatu, i penei te kupu a te Kawana ki nga tangata o te Runanga, he maha ano hoki nga wheneitanga a Te Makarini, ara, kia whaki nui mai ratou i o ratou whakaaro, a, kia tino whakapuaki i o ratou he, me o ratou pouri, kia kaua rawa tetahi wahi e huna atu.

A, ko ta matou tenei e whakaaro nei, kua hoki pai atu ratou ki o ratou kainga, kua hoki atu i runga i te ngakau tatu ki nga tikanga o te Runanga, me te mohio hoki he atawhai anake te tikanga o te Kawana ki te Iwi Maori, me ta nga Pakeha hoki he whakaaro pai anake. Na, kia korero atu matou i konei i te pai page 3 o te whakahaere a nga rangatira i ta ratou nei mahi. Tona timatanga i timata ai te Runanga, tae rawa ano ki tona mutunga—ara, tona marama tinana i korero ai—he ngawari, he pai anake te whakahaere o te mahi. Ko nga korero i homai hei mahi ma te Runanga he mea ata hurihuri marire e ratou i runga i te ahua pai, a, ko a ratou kupu kahore i ahua riri, kahore i aha. Kahore i puta he kupu kia kotahi i roto i te mauahara a tetahi iwi, kahore he kupu riri a tetahi ki tetahi. Kaore, i takoto ke tona tikanga i runga i te pai, ara, i mea kia tanumia iho nga mauahara o mua, a, ko te hoatanga o nga iwi kia whakatumauria inaianei. Inahoki ra, kahore ano kia whai takiwa iho i te timatanga mai ra o te Runanga, kua puta te whakaaro o nga rangatira kia mahia te whakahoatanga, na, karangatia ana e ratou tetahi po kia waiho ia hei mihinga ma nga iwi. Heoti ano, rupeke ana nga tangata i taua po, na ka tu mai nga rangatira o era nga iwi e noho mawehe ana, e noho mauahara ana hoki, puta noa i te roa o te whenua; na, ka ru tahi ratou, ka mihi mai ka mihi atu, a, whano hae noa te ata. No te whatinga ka waiho nga korero i runga i te aroha, i runga hoki i te whakahoatanga.

He tohu pai tenei: ina, me whai ano te iwi i nga tikanga nei a nga kaumatua; ta te mea, he tika ta matou e korero tonu nei, ara, ki te waiho kia mau tonu ko nga riri o nga hapu tetahi ki tetahi, ko te puhaehae o te tangata, penei, e kore te Iwi Maori e whiwhi nui ki te pai, e kore e hohoro te tupu.