Other formats

    TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Ko Nga Moteatea, Me Nga Hakirara O Nga Maori

HE WAIATA KARAKIA, NA TE ARATUKUTUKU HE WAHINE ARIKI, HE WHAKAHIHI MO NGA TANGATA O TAUPO

HE WAIATA KARAKIA, NA TE ARATUKUTUKU HE WAHINE ARIKI, HE WHAKAHIHI MO NGA TANGATA O TAUPO.

Te rangi e te pikitia, te kakea,
He mano tangata,
Te rakau mauri, te rakau tororire,
Kia huri te taringa te tawara a te iti,
Te tawara a te rahi, a te wahine whakakake,
Ka tahi au ka utu,
Ko au ko Te Rangi-matinitini, i runga,
Ko au ko Puhaorangi,
Ko au ko te Aoturoa-i-waho,

page 412

Ko au ko Whatitiri-matakataka,
Titirau-maewa,
Maikuku-makaka, te whakatapairu-ariki,
Raukatauri, Raukatamea, Maitiiti, Marekareka,
Ruatamahine, te whakapitaumamaua,
Te Komataarangi,
Ru-Nuku, Ru-Rangi, Ru-Papa, Rukerekere,
Tapauku, Tapahoro, me te pupu, me te hoata,
Hineruarangi, ka toro ra i te whenua,
Te ahi a te wahine maru kore,
Ka mau te tohu kai te rangi,
Ko te tihi o Manono,
E kore koe e tau hei whai ake mo te taki-aho-ariki,
O te wahine maru kore, e,
Ko aku atua, ko aku taniwha,
Aku karakia, ka rite ai ki a hau,
Kei pahao koe e, kei whakahihi Taupo e takoto nei,
E rori ra i o rori, e poke ra i o poke, tu kau,
Ka kopi, ka kopi ai Mata-Nuku,
Ka kopi ai Mata-Rangi, ko te wahine turituri,
Hakoakoa ko Mahutu ki te papaihore to i,
Hurua, hurua te maro, whawhea, whawhea te maro,
He maro aute to koutou,
He maro raurekau to kopi ai wherahia,
Ue ’hau i tapu ai, e hau i te atua,
Matakite whaiwhaia, me he atua koe,
Tuhituhi ka riro, ka riro,
Kanga, kanga koe ki te tangata,
Ko koe, ko au, taua nei tarawhitia, whitia,
Whitiwhitiora, e tahuri noa ana, e tau noa ana,
Te ai he taiepa mo te tinana,
Kua kite au he pounamu,
Ko Tairapanga, na taku tupuna tekau toki ko Waihou,
Kua moe atu i to whare, ka whiwhi koe,
Hei whakatairanga mai ki a hau,
No taku tupuna anake te whare i purua,
Ki te pounamu,
E ai te papa, ko Whakaari,

page 413

Kei taku kaki te Kiekie,
E ngangahu nei Puwerewere,
Ko Patumoana, ko Hikawera,
Te Tiwha-o-te rangi, te Ngako-o-Kiritara,
Ko Rangipaia, ko Otakou, Tuhitaroa,
Ko Punohu, ko Kaukau-matua, koa,
Nga nui o te wahine wehi kore nei,
Tururu ranei, e piko ranei, e mate ranei,
Ka taia koe ki te hao, hao, a waia,
Takoto te tuara nui o Paia, ko Rongomai,
Hapainga te aho o to tupuna, tama-wahine,
I ariki ai ki te taniwha,
Tukua te rangi a te tama a te tangata,
Kia piki, ko te rangi au, ka papa te whatitiri,
Tukua te hau o pungawere,
Kimihia mai e Ngahue, ko te whenua e takoto nei,
Ka ai he oneone mahi kai ma te wahine tito haka,
Ko taku tupuna ko Ngatoro’,
Hei ru kai ki Taupo,
Ka ora koe te titotito, pahao taniwha,
Kei te reinga te taniwha,
Ka pupu ake te rakau ko Waitahanui,
Tena te mea whero te mau mai na, kei te weruweru,
Te tikanga i hurihia ai te Ruapeka,
E kimi ana i te haerenga mai o aku tupuna wahine,
Nana te puia i waha mai,
Ka pupu ana ko Whakaari,
Ka toro haere ki te whenua,
Te whakamutunga ko Tongariro,
E kimi ana i te kawai o Hauanui,
O Hauaroa, o Hauakuha,
A o Kahukuranui, Kahukuraroa,
Kahukurakotare,
Ranginui, Rangiroa, Rangipouri,
Rangipotango, Rangiwhetuma, Rangiwhekere,
Aonui, Aoroa, Wheneke, Whetara,
Tane i te Kapua, Rangiao, Puwhaorangi,
E rite ranei a taua korero, e kore ra e rite,

page 414

Kua takapau koe ki raro ki Papa-tu-a-Nuku,
Ki te rangi o te atua, aue he atua,
Ko te rangi tenei e tango ai nga tapu,
He tapu, he tapu, he tapu mai runga,
He tapu mai raro, he tapu mai i a Whiwhia,
He tapu mai a Rawea, he tapu,
Ka puta kei waho, he ariki tapu ihi, tapu mana,
Tapu i te ata he tapu, he tapu,
I hara mai ’hea te teretere o Ranginui,
I hara mai runga, i hara mai raro,
I hara mai te huru manu,
I hara mai te taketake,
Hei purongorongo ki reira,
Hei korerorero, rongorongo ki reira,
Pikipiki taku manu e Ru e,
Ki te pehu tangi rua ai e Ru e,
Ki te pu tarauihi rauake e Ru e,
Whakatu te epa o te ariki, hiki ake oriaria,
Ko te epa o wai? ko te epa o Ranginui,
Ko te epa o wai? ko te epa o Rangiroa,
Ki tua te tapa kiwa te whatu o Kahiwahiwa,
Tairutu whenua ia,
Taranaki whenua, ia,
Tairutu whenua, ia,
Taranaki whenua ia ka marewa,
Kakatahangai kia marewa he ika,
He ahunga mai, he aponga mai i Hawaiki,
Ka tupu, ka rito, ka toto, ka tahe, ka whakaikura,
Ka whai ringaringa,
Ka whai waewae,
Ka tupu au he tangata,
Mau ana taku ringa ki a Aparia,
Kauwhatanui, Kauwhataroa,
Ki a Kahukura, Kahukuranui,
Kahukuraroa, Kahukowhea,
Kurawaka, ka tuhia, ka tahia,
Te one mokinokino e takoto nei,
He atua noho piki kore ra,

page 415

Rangaranga, rangaranga ra taku takapou, ka pukea,
Hei moenga mo aku rei tokorua ka pukea,
Hei kowhanga e tu mai i runga o Huatea,
Te maninikura he,
Mata pekapeka, mata pekapeka,
Mata ruahine, wahine i kawea aue te Rupe,
Kawea au ki runga te rangi whatitiri mau,
E te Rupe,
Rupe iho Rupe,
Rupe ake Rupe,
Rupe-te-anoano Rupe,
I kawea ai au ki tai o Motutapu e Rupe he.