Collected songs and legends from the southern Cook Islands
Lament of Woman Killed
Lament of Woman Killed
E akatara teia no Tamarua Tairi e toa i mate i te karo anga tamaki ia Arorangi.
I E toro e, turou, turou, e aitu e. E tupu ranga taua i Avaiki, ka riri ngana ko [unclear: totovero] e tera, e karere te aere mai nei ko Marere, ko Ruatoa mei roto i te are munamuna i te ra pito anga ara a Tangiia taku ariki e, ko me Avarua ra e, oo ka roa rire e.
No te Iki anga ariki i Avarua
II E toro e, i tupu i Avarua te tupu ranga ariki tapu, aitu mei te kaponga rangi o Atea no Araitetonga te pu i te tamaki Ia a ia ai te raui tangata a Tangiia, mei runga e mei angatakurua, iki mataiapo te vao ariki o Tangiia e, ko te karakia atu ki nga Atua, kia tapu roa ra e, oo, ka tupu ana e. &
Na te ui anga a te toa ki te korero, e aa te kiriro. &
III Tena te ui ka ui ka ui, aua ana ra e toro e, te ui Akimere e toru e ko te toa aki ko Pare, ko Teaurua e taku tama, tena tupuranga toa mei taito mai, kaare e are korero, ko Tairi anake te toa rongo nui o Tangiia e, e uira e, e rapa e, aruru i te rangi i te rangi te karo nga tamaki ia Tairi narenga e taku tama e takiritu i te aerenga, e iku e poroaki ei kunei ra kae e, ka ano au ra e.
No te rongo tamaki e te aoa tamaki i te tae anga mai. &
IV Tena te rongo te rongo i te tamaki aua na ra e toro e, te rongo i te matangi e, e toru e, ko te rangi pua noa, ko te ae raupa ko Tautu tapuae moko ra, ko te toa e aere ana i te uru kare ko Tairi anake te toa [unclear: rongonui] o Tangiia e, uira e rapa e, aruru i te rangi te karo nga tamaki ia Tairi naringa e taku tama e takiritu i te aerenga e iku e poroaki ei kunei ra kae e, ka ano au ra e.
No te ekai i tupu ei te mate e te mavete.
V Tena, teia teia te mea kino ka kino ka kino auana ra e toro e, teia te te mea kino e kaitaeake na raua [unclear: iuoi] akau te nio ki pekepeke, ko nga tapere e toru tukua ki Roriki Inave ma Tokerau, nga Pokoinu e rua, i [unclear: tangarua] ia Akaoa ma Arererenga e rauka mai ioi akairi akenei ki Araitetonga ki te vaka e nui koia Takitumu, ko Tairi anake te too rongonui o Tangiia e, uira e rapa e aruru i te rangi te karo nga tamaki ia Tairi narenga e taku tama e takiritu i te aerenga e iku e poroaki ei kunei ra kae e ka ano au ra e.
No te moe anga i te angai e te tua anga o nga vai tamaki e toru.
VI Tena ka mae ka [unclear: mae] aua na ra e toro e, ka mae te angai no ngati Tangiia tei mua motia ei i [unclear: itikanapa] te vairanga ko tei rotopu nei ei Tora tamaki te vairanga Aatu tei muri motia ei rau tutui kua rere te toa rongonui ko Tairi ki runga ki Tararau, tueru atu ei, akaruke atu ei ki vai moko, tukua ki Tuaunga akapou to oro ki runga o Maungaroa, akaruke a atu ei, ko tairi anake te toa rongonui o tangiia uira e rapa e, Aruru i te rangi te karo nga tamaki a Tairi naringa e taku tama e takiritu i te aerenga e iku e poroaki ei kunei ra kae e, ka ano au ra e.
No te koi nga i te rau papa toa, kia ta okotai e karo tapere te tamaki.
VII Tena ko ranga [unclear: tuetiu] a te ipo ua ia ka mana ia aua ana ra e toro e, kua karo tapere te tamaki a Tairi tei uta tei rotopu te ngaru repa i tua te koko ki ati ua, kua koi Tairi i te raupapa toa ei apaipai, ei kare puapua akiitikau, ko tairi anake te toa rongonui o Tangiia e, uira e e rapa aruru i te rangi te karo nga tamaki ia Tairi narenga taku tama e takiritu i te aerenga e iku e poroaki ei kunei ra kae e ka ano au ra e.
No te rongo tumatetenga i tae ki Araitetonga ki te tamaine kia Tearuru o te rangi. &
VIII Tena te rongo ki make vero e toru e, ki Araitetonga ki tona tamaine kia Tearuru o te rangi kua e umiumi noa a te ii o te ra [unclear: tuanuku], e tama e, tei ea a Tairi ka ngaro io nei, kua riro akenei ki te ngaki kainga, akairi [unclear: Matakeinanga] no Makea. Ko Tairi anake te toa rongonui o Tangiia e, uira e rapa e aruru i te rangi te karo nga tamaki ia Tairi naringa e taku tama e takiritu i te aerenga e iku e poroaki ei kunei ra kae ka ano au ra e.