Other formats

    TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Collected songs and legends from the southern Cook Islands

Te Amu a Puati Vaine

Te Amu a Puati Vaine

1 E aere e te tuakana Auraka e akatutu i tena tere, e Mani ati i te koi, aere kave atu nona koe e kapiki mai, oro mai ra, e noo ki te ngai i akano ia, akara tamau tikai koe ki nga puta naero e titi ia ki tona rima e.
2 E aere e taku poe ei mata vi kore i te ngaru e rutu ki tai o pae, aua e ru me tu mai a Mati i te arai i te tere ra eau, tano to ngakau ki te korona ei ara atu ei no au, taemoemo ei re tei rauka e tupuna iti i tau te rave i to tere e.
3 E aere taku poe auraka e mataku i te tu aiti i te ara ki te rangi, taka ia te kino akaruke mai koe ki teia ao, e tomo ki te ngutupu ora, oro tika ki te terono mou, tumu tika ia te imine kia paapaa i te Atu, ki reira ei mata ora e.
4 Aue te mamae ngakau i te poe oku i teia tuatau, ngaroavai taka Ripine akaaveave na te mate i akataka ke ia taua i tena taai ia atu na e te metua vaerua ariki ki te ao uenua kia Ziona, e rara parama tei to rima, e me ariki Atua to taeake e.5
5 E mate meitaki tikai toau mate, tei te itinga tei te apunga te rongo oau, [unclear: ngaueue] to te enua, tiratiratu to tere ma o tamari ki te aere rangi, angaanga oti ki teia ao te puka i oti i te akono ia, e maeva ariki atua tei vaitata ki to pae, ka umereparua to te rangi iakoe i te aerenga atu, ka maeva te tini Atua ma te angela e.
6 Aue te noo meamea ua Kauare, te kore mataora ki te tapere, te pu kore o taua i tena, kiritia kaui ia te kaute kuru rave ia, ia katau te tiare moe?, ko ai au te kite e, ka tanitu tokorua i te ra akotai, te reo iku au ki te poe aku, me tae ki te ngai ara kino e Nabara, [unclear: mauria] ki to rima na mua i to aro, ki ritia mai ta [unclear: Ioane] ei mataara atu noou ki te aire? rangi, e taakatau tika te oro ki te ngai i tou na ko Rarasaisa [gap — reason: unclear] e.
7 Tera mai taku manu te rere atu na mei teia ao, ka ano ka takako i te au enua e tutaka i te are vaerua i oti i te akono ia e tuku pepa ki te rima o te metua e mau mai te korona ariki auro ei tapeka e.
8 Aue te rongo kino ki te enua, tipokipoki to tere ki tua te vaanga, e rua moana te vairanga i te kopapa, e tama ika na Tamariki ki te area ua, ei te Atua to manako, ei te ngai akatangi anga [unclear: Oseni] e Mea ari kia koe i te reka e.
9 Oro mai e te tungane noo aki i te enua akarongo ia te reo kapiki tangi reka ki Petera e, e tu ai matau koe, taku ka rutu ki te area tai o teia ao, kare e rauka i te roro mi aue te mamae e6
10 Pai i avai au ra iaku rai mata, eva ua ionei ki raro i te tumu o te ara i Maina matara anga teia ia taua e Mi te inangaro te okinga ki te enua e te tungane ka tuku te rima ki te mou mata e.
11 E mea kino te iku tuatua ki te makaka ua e pera ia ana te roa taku nooinga ki te mataara io Toa rua, ka paia au e te ueni naringa e akaruru anu patia e ngari ake paa ia apenga koro e tu takina e parai kete e.
12 Eaa to ui manako kiaku e taku tane okatai tuatua i raro nei, te vu nei taua i tena, te kore nei taku oro tu e Ruete ki to are e.
13 Te rutu nei a Takitumu pau aau maranga te ei maranga ti ate ngaueue to ava iki ura to te po e.
14 Tei raro nei to kopapa, tei ia Ziona te vaerua tei Sinai i te maunga tapu te paupau anga a te [unclear: God] i te ture rau a Mose e akaaka mai a maunga pu ko [unclear: Pisega] tei te take e.
15 Ma[unclear: (Ua)] aka au ra ki Ruatonga, akapapa atu ki tu Mata, te tangi te tu mata kio maamuri taku i tau aka tamao, mei te aire tu enua e toku tane ko koe nai e oriaina a Tutakimoa i te tapere e.
16 To karanga e taku tane auraka au e ori i to po, pa atu ei na taku, kare au e mataku ana i te utunga mataiti mai a te akava naringa no vao mai, no roto roa ra a Tioni i taku ate i katau e.
17 Naku te ui kia Tare ma, te pua maira te pati enua ia Noueiti i taku parata i reira e, pa mai ei ko to karanga, auraka e mirimiri ko Tiepa, kare e kite a atu ki tai enua me mate e, ka ai akera e te Ria mu te patu i tai are toka nona.
18 E tu ki runga e te ariki akamoe au ta mate ia te ai auraka tuku kia ka, ka kika taku mati ka ki ka piake a Satane e.

E manga tuatua teia naku i tata kia kite koe, e tamata ora vaa ua, kua inangaro ki te tata i te tuatua tapu kare ra e rauka no te ruaine. Na Itio.

[Note added by Bob O'Brien as transcriber:] There is a page torn out but the fragment suggests that there was text written on both sides. Hall has purple pencilled "Repetiton" and numbered the page 33. Two pages of prose follows.

14.....upopo i tipu vaka no taua i te maunga, kia iti rere ake i te popongi o te aere anga ia ki te maunga, kua aere atura e te7 kua aravei maira tetai vaine, e tama [gap — reason: unclear] na Teava kua i nangaro ki te vaine taua tangata ra kua akaruke i tona aere nga tikai koia te manako tua vaka, kua oki maira, kua taoi maira i te vaine ki te kainga kua akakai iora, ko te noo anga ia ki te kainga, kua roa te noo anga kua nui iora, kua anau maira te tamaiti e tamaroa, kare te metua tane i kite i te anau anga, kua mate, kua riro te tamaiti kia Tamaiva ua angai a Tamaiva i taua tamaiti ra, e kia maata taua tamaiti tera tona ingoa ko Pari e tae akera ki tetai tuatau kua aru atura Pari i te tamariki ki te kanga aere, kua aru atura taua tamaiti ra ki te pepei, e te koko pumaika kua kitea ki reira te toa a taua tamaiti ra, kua aru atura taua tamaiti ra ki te tamaki kua rauka tana tangata i te tamaki anga, e tangata ana ke tana i te au tamaki anga, e tae akera ki tetai tamaki anga toko ono ana tangata i mate, kua apai atura i te au mimiti ki Araitetonga kia, Makea, ei reira a Makea e karanga ai ati ra aki e te tama a Maatea ka kai koe i te kainga kua aere atura aia kua ui kia Tamaiva no ai au kua tuatua maira a Tamaiva na ku rai koe8 ~a tuatua maira a Pari, i karanga mai a Makea e, atira oki e te tama Maatea ka rauka to kainga, ei reira a Tamaiva e akatika ai ko te aro anga ia i nga ariki ma nga Mataiapo ei kave iaia ki runga i te enua, ko te aerenga ia ki Rangitea, kua tae atura ratau ki te kainga. Kua tau a ngati Aperau i te umutarakai, na nga ariki ma nga Mataiapo ma te aerenga kia uke ra te umu te karanga ra a Aperau ki te Matakeinanga ka uke te umu, kua uke te matakeinanga kare i aka vave i te uki, kua rave atura a Pari i te uru umu, kua ueketu atura i te umu, mei te rautao atu i te kai ki te pae, kua oro atura a ngati Aperau ki te pae, kua mataku ia Pari kua puta i reira te tuatua a Aperau e tau anga [unclear: ureina] Aperau ei, e kia pau te turanga kua noo atura a Pari ki runga i te kainga kua oki maira a Makea ma nga Mataiapo kia Araitetonga. Ko ti tu ia i taua tuatua ra.

Ko te tuatua ia no Maatea ma te tamaiti koia a Pari.