Other formats

    Adobe Portable Document Format file (facsimile images)   TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Nga Korero Paramete: 1891-1895

Whenua Maori I Waikopiro

Whenua Maori I Waikopiro.

Ko Te Hooro (Mr. Hall).—Ka patai ahau ki te Minita mo nga Whenua, mehemea ranei ka whakaae te Kawanatanga ki te akiaki i ana Apiha Hoko Whenua Maori, kia tere ai ta ratou hoko i nga Maori i nga toenga o Waikopiro page 29Poraka, e tata ana ki Makotuku, Haaki Pei, i te mea he whenua pai tera hei whakanohonoho ki te tangata, a he maha nga tangata o taua takiwa kei te hiahia ki te whenua?

KO Te Makenehi (Hon. Mr. J. McKenzie).—Kei te whakaae ahau ki te tika o nga korero a te mema honore, e ki nei ia he maha nga tangata o taua takiwa o te koroni kei te hiahia kia whiwhi ratou i etahi whenua. E tika ana aua kupu a te mema honore. E 26,000 eka te nui o Waikopiro Poraka, a 14,000 eka o taua whenua kua oti i te Kawanatanga te hoko i nga Maori, a kua tukuna aua eka ki te makete kia whakanohonohia ai ki te tangata. Ko te toenga o taua Poraka, ara, te wahi kei nga Maori ano, kei te hokona e te Kawanatanga inaianei, engari kotahi te mea kei te whakauaua i te hoko, ara, ko te nuinga o nga hea kei te toe, he tamariki nga tangata nona, a me tupato te whakahaere a te Kawanatanga i tana hoko i aua hea kei waiho kore whenua aua tamariki. Ko etahi tangata o taua takiwa, mahara ai pea, he mohio ake ratou i te Kawanatanga mo aua tu mahi; otira no te haerenga o nga apiha a te Kawanatanga ki te uiui haere ki nga tangata nona te whenua kitea ana ko te nuinga o nga tangata i toe o taua poraka, he tamariki, kaore ano i rite nga tau, na reira me tupato te mahi, i te mea kaore e tika kia takahia te ture. Engari me ki atu ahau ki te mema honore, kaore e mangere te Kawanatanga ki te whakahaere i te hoko mo taua whenua, a kei te wa e oti ai te hoko ka tere tonu te tuku a te Kawanatanga i taua whenua ki te makete.