Other formats

    TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Niuē-fekai (or Savage) Island and its People

Ko e tau Tupua kehekehe

Ko e tau Tupua kehekehe

15. Ko e tolomaki ne fai e tau tupua ke tokologa; ke hake falu ke he motu i luga, ko e motu he aho mo e pouli, ne fetogiaki he magafaoa oti a Huanaki:—

1.

Maka-hopokia

2.

Kainono

3.

Taomaga

4.

Lagi-loa

5.

Fue-fou

6.

Fiti-hulugia

7.

Monotaga-tu

8.

Lagi-halulu

9.

Tu-tau

10.

Tulaga-momole

11.

Anoano-tau

12.

Hala-pouli

13.

Tu-mote-kula

14.

Lagi-ofa

15.

Tapa-tutau

16.

Tapa-tu-lele

17.

Tapa-tu

18.

Tau-felele-aki

16. Ko lautolu ia kua igatia mo e lilifu mo e mitaki, mo e pule ke he tau tufaaga ne tupu ai he fuga he kelekele—ko e tau akau-fiti kehekehe—loga, mo e tau manu-lele he pu-lagi.

17.

  • Ko Tama-la-fafa, ko e higoa mua i a Lupe

  • Ko Tiha-tala, ko e higoa mua i a Tuaki

  • Ko Ha-le-vao, ko e higoa mua i a Peka

  • Ko Hali-ua, ko e higoa mua i a Uga

  • Ko Ate-lapa, ko e higoa mua i a Kāle

  • Ti-lalo-fonua, ko e higoa mua i a Kumā

18. Ko Lupe, ne higoa ko e Tama-la-fafa, ko ia mo Ha-le-vao ne hau he tukuga ke lele atu he hala Nuku-tafa mo e hala Oloolo, ko e vao-vela ia; ne hifo atu ke he toafa mo e feutu i tahi.

19. Ko e Ti-lalo-fonua, ko e manu-lele ia he pu-lagi. Ko Ha-levao kua ui ai ko e Peka—ko e tagata totolo ia he kelekele, ko e faoa taha a laua. Ne kitekite atu e Peka ki a Kumā, kua mafiti lahi ni hana a lele, ti fulufuluola lahi ni; ti ole ne fai ke ta age e tau tapakau a Kumā ke fakafifitaki e ia, po ke iloa nakai. Ne lamakai lahi a Kumā, ka e ole fakalahi atu a Peka mo e fakafiafia atu. Kua talia e Kumā he fakaalofa ki a Peka.

20. Kua tala age e Kumā, “Ati hau ā, ke tā atu haku na takapau ke fakalata fakatote a koe, po ke iloa nakai.” Ka e tali atu a Peka,

page 98

to use them.” But Peka answered. “Give me them then; but you fasten them on just like you do—make them firm—lest you are the cause of my falling and being killed.” So Kumā fastened them strongly and well; and then lifted Peka up and said, “Now then, fly!”

21. Ha-le-vao Peka arose in flight; he laughed and called to Kumā, “Are the things (wings) as well as with you?” Kumā called to him, “Come down! you have been sufficiently long!” As he flew, Peka called down gently, “Presently! Presently!” and then he made off altogether, leaving Kumā to bewail the loss of his treasure, but gave Kuma a parting greeting. Thus the creeping animal took to flight, whilst the flying bird had to creep. “Peka Ha-le-vao, the evil-minded, “Ea! Ea! Kiki io! Kiki io!” said he below, whilst Peka replies, “Koloke! koloke!” from above.

page 99

“Ati mai ā, ka e fakatu mai e koe tuga i a koe, mo e fakamau ke mau, neke fakato e koe au ke mate.” Ne taute fakamalolo e Kumā, ati mau mitaki e na tapakau ua, ti lagaaki hake e ia ki luga mo e tala age, “Ati lelē ā!”

21. Kua lelē hake a Ha-le-vao Peka, ati kata a ia mo e ui age, “Ne mitaki ai pihia hau a tau mena!” Kua ui atu a Kumā, “Hifo ā! Kua leva tuai.” Ha ne lelē kua ui fakatepetepe hifohifo a Peka, “Aukialā! Aukialā!” Ati fano fakaoti e Peka, kua tagi e Kumā he fofo e tau koloa hana. Kua mavehe atu e Peka, Hau na tē haku nai!” Kua lelē e manu-totolo, ka e totolo e manulele. “Ko Peka-Ha-le-vao, loto kelea, ea, ea, kiki io, kiki io,” a ia i lalo. Kua pehe a Peka, “Koloke, koloke,” i luga.