Other formats

    Adobe Portable Document Format file (facsimile images)   TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Maori Deeds of Land Purchases in the North Island of New Zealand: Volume Two

Seventy-Mile Bush Block, Wairarapa District

Seventy-Mile Bush Block, Wairarapa District.

Tenei Pukapuka i tuhia i tenei tekau (10th) o nga ra o Oketopa Kotahi mano e1871. 10 October.Wairarapa District. waru rau e whitu tekau ma tahi (1871) Na Huru te Hiaro, Peete te Aweawe, Mikaira te Rangiputara, Patoromu te Kaka, Hoani Meihana, Henare te Herekau, Turau Ngawhina, Hoani Takerei, Epiha te Rimunui, Neri Puratahi, Wata Tohu,seventy-mile bush Marakaia Tawaroa, Wi Tinitara, Kararaina Mahuri, Karaitiana te Korou, Henare te Mahukihuki, Hemi Warena, Poitete, Ihaka te Rangi, Hamuera [unclear: Maraetai], Riria Aronga, Rea Mikaera, Hipura Moeahuru, Hirini Tuauru, Wi Taukau, Matini Ruta, Te Waka Kahukura, Erihapeti te Whakamairu, Tapatu Matini, Tihei Pinenau, Harerakena te Aweawe, Meretini Rangahau, Hanita te Aweawe, Horomona Paro, Wi te Matai, Erini te Aweawe, Maraia te Ehungatai, Rorana Pehi, Karanama te Ra, Horima Mutuahi, Rota Moea Akuira Takapo, Renata Paehora Tungane, Matiri te Hinga, Koeti te Harakoa, Miriama te Rangi, Hutana Kaihinu, Ahenata Tamaru, Wirihana Kaimokopuna, Pehira te Aokautere, lhepera Hanita, Ihaka te Rangimauriora, Poitete, Toringa, Ngakuku, Tiheirangi me Rea Putara he tangata Maori anake no Niu Tireni e whakahuatia ana ki raro iho ko nga Kai-hoko—ko ratou i tetahi taha me te Wahine Rangatira a Wikitoria Kuini o Kereti Piritene me Aerana i tetahi taha, He mea whakaatu no te mea ka Kotahi tekau mano pauna moni, kua utua atu ki aua kaihoko e taua Wahine Rangatira (a e whakaaetia ana i konei te rironga o aua moni kua tangohia nei) ko ratou ko aua kai-hoko, i runga i te tikanga o ta ia tangata o ta ia tangata o ratou taua tatanga me taua mananga hei konei ka hoatu katoatia takitahitia, hoki ka tukua ka whakarerea rawatia atu ki taua Wahine Rangatira a Wikitoria Kuini me Tenei Pukapuka i tuhia i tenei tekau (10th) o nga ra o Oketopa Kotahi mano e waru rau e whitu tekau ma tahi (1871) Na Huru te Hiaro, Peete te Aweawe, Mikaira te Rangiputara, Patoromu te Kaka, Hoani Meihana, Henare te Herekau, Turau Ngawhina, Hoani Takerei, Epiha te Rimunui, Neri Puratahi, Wata Tohu, Marakaia Tawaroa, Wi Tinitara, Kararaina Mahuri, Karaitiana te Korou, Henare te Mahukihuki, Hemi Warena, Poitete, Ihaka te Rangi, Hamuera [unclear: Maraetai], Riria Aronga, Rea Mikaera, Hipura Moeahuru, Hirini Tuauru, Wi Taukau, Matini Ruta, Te Waka Kahukura, Erihapeti te Whakamairu, Tapatu Matini, Tihei Pinenau, Harerakena te Aweawe, Meretini Rangahau, Hanita te Aweawe, Horomona Paro, Wi te Matai, Erini te Aweawe, Maraia te Ehungatai, Rorana Pehi, Karanama te Ra, Horima Mutuahi, Rota Moea Akuira Takapo, Renata Paehora Tungane, Matiri te Hinga, Koeti te Harakoa, Miriama te Rangi, Hutana Kaihinu, Ahenata Tamaru, Wirihana Kaimokopuna, Pehira te Aokautere, lhepera Hanita, Ihaka te Rangimauriora, Poitete, Toringa, Ngakuku, Tiheirangi me Rea Putara he tangata Maori anake no Niu Tireni e whakahuatia ana ki raro iho ko nga Kai-hoko—ko ratou i tetahi taha me te Wahine Rangatira a Wikitoria Kuini o Kereti Piritene me Aerana i tetahi taha, He mea whakaatu no te mea ka Kotahi tekau mano pauna moni, kua utua atu ki aua kaihoko e taua Wahine Rangatira (a e whakaaetia ana i konei te rironga o aua moni kuaReceipt for £10,000. tangohia nei) ko ratou ko aua kai-hoko, i runga i te tikanga o ta ia tangata o ta ia tangata o ratou taua tatanga me taua mananga hei konei ka hoatu katoatia takitahitia, hoki ka tukua ka whakarerea rawatia atu ki taua Wahine Rangatira a Wikitoria Kuini me page 382nga Rangatira hei whakakapi i taua tunga Rangatiratanga i muri i a ia katoa aua wahi whenua e takoto ana i roto i te Porowini o Weringitana i te Koroni o Nui Tirani ka huia katoatia[125,000 acres.] ka kotahi rau e rua tekau ma rima mano (125,000) eka rahi ake iti iho ranei e mohiotia ana ko Kaihinu Wahi Nama 1, ko nga eka o roto e rua tekau ma rua mano (22,000) eka rahi ake iti iho; ko Kaihinu Wahi Nama 2 nga eka o roto kotahi tekau ma iwa mano (19,000) eka rahi ake iti iho; ko Mangaohao Wahi Nama 1 nga eka o roto e rua tekau ma toru mano (23,000) eka rahi ake iti iho; ko Mangaohao Wahi Nama 2 nga eka o roto E waru mano (8,000) eka rahi ake iti iho; ko Manawatu-Wairarapa Wahi Nama 1 e mohiotia ana ko Eketahuna Wahi nga eka o roto e ono mano (6000) eka rahi ake iti iho; ko Manawatu-Wairarapa Wahi Nama 2 e mohiotia ana ko Mongorongo Wahi, nga eka o roto kotahi tekau ma rima mano (15,000) eka rahi ake iti iho; ko Manawatu-Wairarapa Wahi Nama 2a e mohiotia ana ko Pukahu Wahi nga eka o roto E ono mano (6000) eka rahi ake iti iho; ko Manawatu Wairarapa Wahi Nama 2b e mohiotia ana ko Pahi Atua Wahi, nga eka o roto kotahi tekau ma rima mano (15,000) eka rahi ake iti iho ranei. Ko Ngatapu Nama 1 nga eka o roto E wha mano (4000) eka rahi ake iti iho ranei, me Ngatapu Nama 2 nga eka o roto E whitu mano (7000) eka rahi ake iti iho ranei, me te ahua o aua wahi whenua kua oti te ata whakaatia i te mapi kua whakaahuatia i te taha o tenei pukapuka E tukua atu ana me katoa ona taonga o raro o runga ona wai ona awa ona roto ona manga ona rakau me ona mana me ona mea katoa atu e mau ana e tata ana ki aua wahi whenua me te mana katoa me te whai wahitanga me te ingoatanga me te keremi me te tatanga katoatanga o ratou o aua kaihoko ki runga ki aua wahi whenua. Kia mau aua wahi me ona mana e tuku ai ki nga uri; kia mau katoa atu ki taua Wahine Rangatira a Kuini Wikitoria me nga mea whakakapi i tona turanga i muri i a ia ake tonu atu Engari e waiho ana e kapea atu ana i roto i tenei Pukapuka aua wahi katoa e tae ana nga eka o roto ki te wha mano e toru rau e ono tekau ma iwa (4369) eka rahi ake iti iho ranei (ara ko etahi wahi ia o nga whenua e tukua atu ana i konei) kua oti nei aua wahi te ata korero i roto i te Apitinga kua tuhia ki raro iho nei kua oti hoki te ata whakaatu i te mapi kua whakaahuatia i te taha o tenei pukapuka. A hei tohu tenei kua tuhia nei e aua tangata o ratou ingoa ki konei.

Apitinga ono nga whenua e waiho ana.

Native reserves. Katoa ena wahi whenua ko etahi wahi ia o te whenua kua oti te whakaatuatu i runga ake nei e tae ana ona eka ki te kotahi rau e rua tekau ma rima mano (125,000) eka rahi ake iti iho ranei, ara ko tetahi wahi ia o Manawatu Wairarapa Wahi Nama 1 e mohiotia ana ko Eketahuna wahi, e takoto aua i te awa i Makakahi, e whakaarotia ana ona eka kotahi mano (1000) eka rahi ake iti iho ranei, tetahi, ko taua wahi o Manawatu- Wairarapa wahi Nama 2b e mohiotia ana ko Te Pahi Atua Wahi e takoto ana i te huinga o nga awa o Makakahi me Mangatainoko e whakaarotia ana nga eka o roto ka kotahi mano (1000) eka rahi ake iti iho, tetahi ko aua wahi o Mangaohao Wahi nama 1 e mohiotia ana ko nga wahi rahui a Peete Te Awe Awe, Mikaera te Rangiputara me Ihaka Te Ranginauriora e whakaarotia ana ona eka e rima rau e toru tekau (530) eka o tetahi, E rua rau e waru tekau ma iwa (289) eka o tetahi, E rua rau (200) eka o tetahi rahi ake iti iho, tetahi ko taua wahi o Mangaohao Wahi nama 2 e mohiotia ana ko te wahi rahui a Huru e whakaarotia ana ona eka ka Toru rau e rima tekau (350) eka rahi ake iti iho ranei tetahi ko taua wahi o Ngatapu Wahi Nama 1, e takoto ana i te awa i Mangaone e whakaarotia ana ona eka ka Rima rau (£500) eka rahi ake iti iho ranei tetahi ko taua wahi o Ngatapu Wahi Nama 2 e tata ana ki te parae ki Taketake e whakaarotia aua ona eka ka rima rau (500) eka rahi ake iti iho.

S. Locke,
On part of General Government of New Zealand.

Peeti te Awe Awe.
Wetere Taeore x.
Himiona Waipapa x.
Hipura Moeahuru x.
Wi Taukau.
Rea Putara x.
Rea Mikaera x.
Tungane x.
Maraia Ehungatai x.
Pinenau x.
Horima Mutuahi x.
Hemi Warena x.
Turau Ngawhena x.
Hoani Takerei x.
Akuira Takapo x.
Hutana Kaihinu.
Matiri te Hinga x.
Kararaina Mahuri.
Karanama te Ra x.
Hare Rakena te Awe Awe.
Miriama te Rangi x.
Renata Paehora x.
Meretini Rangahau x.
Rota Moea.
Epiha te Rimunui.
Patoromu te Kaka x.
Pehira te Aokautere x.
Matini Ruta.
Tapatu Matene.
Ngakuku.
Henare te Mahukihuki.
Wi Tinitara.
Horomona Paro.
Wi te Matai.
Poitete Toringa.
Wirihana Kaimokopuna.
Ihaka te Rangimauriora.
Riria Aronga x her mark.
Hoera Takapau x his mark.
Huru te Hiaro.
Marakaia Tawaroa.
Wata Tohu.
Wi Waka Kahukura.
Rorana Pehi x.
Hamuera Maraetai.
Ihepera Hanita x.
Ereni te Awe Awe x.
Ihaka te Rangi x.
page 383 Hoani Meihana.
Hanita te Awe Awe.
Mikaera te Rangiputara x.
Te Koeti Te Harakoa.
Henere te Herekau.
Neri Puratahi.
Erihapeti Wakamairu.
Hirini Tuauru x.
Tihei x.
Tiheirangi x.
Karaitiana te Korou.

Witnesses to signatures on the tenth and eleventh of October, 1871—

James Grindell,
Of Napier Hawke's Bay, Licensed Native Interpreter; and
Richard Booth,
Of Wellington, Settler.

Witnesses to signatures on the thirty-first day
of October and on the fourth, sixth, ninth,
tenth, thirteenth and seventeenth day of
November one thousand eight hundred
and seventy-one—

James Grindell,
Of Napier, Hawke's Bay, Licensed Interpreter; and
John Frederic Ballard,
Of Wellington, Accountant.

Witness to signature of Wirihana Kaimoko
puna on the 27th May one thousand eight
hundred and seventy-two

H. M. Hamlin, Licensed Interpreter.
W. Morley, Government Messenger.

Witness to signature of Ihaka te Rangimauriora
on the twelfth, of August one thousand
eight hundred and seventy two

A. W. Werry, of Wellington, Clerk; and
James Grindell, of Wellington, Licensed Interpreter.

Signed by the said Riria Aronga and Hoera
Takapau the Deed having been first
translated and explained to them in the
presence of

J. P. Hamlin, and
John Farmer, Supt. of Police.

This is the translation marked A, referred to in the declaration of James Grindell endorsed on the annexed Deed, and made before me on this twenty-first day of November, 1871.

G.S. Cooper

This is the translation marked A, referred to in declaration of H. M. Hamlin endorsed on the annexed Deed, and made before me this first day of July, 1872.

S. Locke.