Paremata Maori: Waipatu 1893
Taite, 20 Th, 1893
Taite, 20 Th, 1893.
10 A.M.
I te puaretanga ka oatitia etahi o nga mema ote runanganui me etahi ote runanga Ariki. I muri i tena ka tu a H. Taiaroa, ka mea. " He motini taku otira kia tu he Kawanatanga katahi ano ka tukua atu." He maha nga korero. Nukuhia ana te whare mo te Kawanatanga tawhito ki a whiriwhiri kawanatanga hou.
Nukuhia ana te whare mo te [unclear: tin] 1.30 p.m.
1.30 P.M.
Ite tuheratanga ote whare ka tu Timoti Whiua (Waipounamu) ka mea "E whaka pai ana au kinga mema pootitia mai nei. E whakamarama [unclear: ano] ahau i naia nei ko te Pirimia me etahi onga minita kua hinga. i te pootitanga otira ite mea tokotoru nga minita i tu e ahei ana enei minita ki te pikau i nga mahi ote Koroni. kaati e mea atu [unclear: ano] ahau. me tuku mai he taima mo [unclear: te] kawanatnnga ki te kimi ritenga. Otira tenei tetahi motini kei te aroaro [unclear: oa] whare. Na e mea ana ahau ka [unclear: tukui] taua motini kia korerotia kia [unclear: ronga] koutou kia tukua atu hoki kia perehitia.
I muri i tenei ka tu a te [unclear: whatahori] kamea. E tautoko ana ahau kia [unclear: tukua] atu he taima mo te kawanatanga ki [unclear: te] whiriwhiri i a ratou ritenga no te [unclear: mea] ka kore tera, e kore tatou e marama [unclear: ki] te. whakahaere ritenga mo te motini, [unclear: hi] mea ana ahau me ata waiho he [unclear: ra] monga motini nga pire ranei.
Ka tu a Tamahau ka mea e tautoko ana i te kupu whakarite he ra mo te kokiritanga inga pire menga motini.
Timoti Whiua, e whakaae ana au kia kotahi he ra he i kokiritanga inga pire me nuku e te mema o te Waipounamu tona motini kia kotahi he ra.
Ka tu a Taiaroa te mema naana te motini ka mea E pai ana ahau.
Ka nukuhia te whare mo te 7 p.m.
7 P.M.
Timoti Whiua, I nukuhia tenei whare mote kawanatanga. Kaati kua tu he kawanatanga koia enei nga minita— Whatahoro (pirimia) Timoti Whiua Heuheu. Hone Paerata, Tunuiarangi Taiaroa (tamaiti) Raniera Wharerau.
I muri i tenei ka tu a R. Wharerau ka page 3mea. kia kaha nga honore mema kite mahi, ma te atua tatou e awhina kia puta ai he painga ki te Iwi.
Kua marama katoa nga ara i te pirimia tawhito i roto i ona whakama rama i waho, kaati e pouri ana ahau mona i kore i roto i tenei tuanga.
Whatahoro (pirimia). E mihi atu ana ahua kia koutou kua tae mai nei. E mea atu ana ahau kia koutou kia kaha te mahi, i te mea kei a koutou ano te mana e tika ai te mahi, E mihi atu ana hoki ahau kia Taiaroa raua ko kapa i tae mai nei ki konei ki te mahi tahi me tatou a ki te whakaatu mai hoki inga mahi ote Paremata, ko raua hoki nga mea e tino mohio ana kinga tikanga e mahia nei mo tatou e te Paremata. Ko taku mahara konga Rangatira i hui mai nei hei noho i tenei nohoanga, kaati i runga i te mea kua whakaturia ko ahau e pai ana. Kaati kei te tama riki ano ahau mo runga i enei tikanga. e mea atu ana ahau kia kaha nga mema ki te mahi.
Tenei kua tu tetahi komiti i waenganui ia tatou, ko nga mahi i hiahiatia kia mahia me haere ki taua komiti ite tuatahi ma taua komiti e hoatu ki te whare. Ko nga motini katoa menga pire me tuhi ki runga i te pepa nui, me mangu. Kaore e pai kia homai a waha te motini. Ko te take i penei ai kia takoto ai nga motini menga pire mo enei tau e tu mai nei. Me mau ano te ingoa ote kai-tono. Kaati i te poto o nga haora i homai mo te kawanatanga ko enei anake nga mea i oti. Ko nga motini katoa e whakatakoto i naianei.
Ko nga tangata i whakatakoto motini koia enei e mau ake nei nga ingoa.
- H. K. Taiaroa
- Tamahau
- Wi Kaitaia
- Pene Taui
- Nui Haare
- A. P. Kawatupu
- Hori Ropiha
- Mange
- Netana Patuawa
- Heuheu (4 motini)
I tu ano a Tamahau i whakamarama ko nga motini roroa me perehi i te mea e titiro ana ahau he tino motini ta Taiaroa. Haunga nga motini potopoto.
Taare Tikao (Tiamana) ka mea— "Ae, kua oti te komiti whakahaere mo nga pire kia perehitia."
Ka a mea Tamahau, "Ko te take i penei ai ahau, he hiahia noku, kia tae mai he kape ki au. Tiamana i te mea kua pau mai a koutou korero e mea atu ana ahau ka nukuhia tenei whare mo apopo 10 a.m.
10 A.M.
Ka puare te whare, ka mea R. Wharerau kia whakaaetia e te whare kia tu a L. Te Haara hei karaka paahitia ana e te whare.
Pika (H. Tomoana)—He petihana tenei kua tae mai ki au kia panuitia atu kia koutou. He tono kia uru mai a Mangakahia ki te whakapuaki i etahi onga tikanga onga mahi o te kawanatanga Tautokotia ana e Tamahau. I tukua tenei ki te whare paahitia ana kia uru mai ia. I te 11 a.m. ka tu a Mangakahia ka wkakamarama i te mahinga ote Kirihipi, me tewhakahau ano kia kaua e mahia etahi atu mahi i te tuatahi engari ko te Kotahitanga. Kia oti ite tuatahi, katahi ka marama te mahi. He maha nga korero a Mangakahia. tetahi o nga kupu nui a Mangakahia ko ia kaore ia e hiahia kia noho ano ia i runga i etahi nohanga o enei whare e rua.
Whatahoro, E mea ana au me unu e Mangakahia tenei kupu ana ara kaore ona hiahia kia noho ia I runga i etahi noho anga o enei whare e rua.